O Europejskiej Karcie Ubezpieczenia Zdrowotnego pisaliśmy już jakiś czas temu. Przedstawiliśmy wtedy wszystkie zasady, zarówno wydawanie karty, jak i zakres ubezpieczenia. Po odsłonach tamtego wpisu widzimy, że informacje te są mocno poszukiwane, co nas nie dziwi. Sami uważamy, że kwestie ubezpieczenia w trakcie podróży są bardzo istotne, a EKUZ jest niezbędnym minimum, jakie powinien mieć każdy, kto wyjeżdża nawet na jeden dzień poza granice naszego kraju, oczywiście w Unii Europejskiej.
Nie chcąc tworzyć przysłowiowego koła na nowo, po prostu wypiszę tutaj informacje, które już pojawiły się na naszym blogu. Wiele się nie zmieniło, ale zmieniła się zasadnicza kwestia – termin ważności karty. To było bolączką każdego, kto podróżuje dość często. Był moment, że karta ważna była pół roku, rok, ostatnio 18 miesięcy. Teraz, wyrabiając kartę od czerwca 2019 roku, EKUZ ważna będzie 36 miesięcy, czyli 3 lata. Jest to o tyle istotnie, że przez 3 lata mamy spokój, przede wszystkim z kolejkami i oczekiwaniem na wydanie karty.
Czym jest EKUZ?
Jest to karta, która dokumentuje posiadanie przez nas ubezpieczenia w naszym kraju, a dokładniej – ubezpieczenia społecznego. Tego, które każda osoba pracująca powinna posiadać. Idąc w Polsce do lekarza – posiadanie lub brak takiego świadczenia weryfikowane jest m.in. poprzez system eWUŚ.
Czy to jest darmowe?
Tak, wyrobienie nic nie kosztuje.
Czy EKUZ jest obowiązkowy?
NIE, EKUZ nie jest obowiązkowy(a). Jest to dobrowolnie wyrabiana karta, Tylko (i aż) dla naszego bezpieczeństwa.
Czy EKUZ jest mi potrzebna?
Tak. Mógłbym nic więcej nie dopisywać, ale uprzedzając pytania – choćbyśmy bardzo chcieli, czuli się najzdrowiej na świecie, to zawsze czyha na nas los. Nigdy nie wiadomo co się stanie. Dlatego, jeśli jesteś świadomym podróżnikiem, powinieneś wyrobić kartę. Dzięki niej, w sytuacji, kiedy będziesz potrzebował pomocy lekarskiej – dostaniesz ją. Oczywiście w miarę możliwości – o czym w dalszej części wpisu.
W jakich krajach karta będzie użyteczna?
EKUZ obowiązuje w państwach członkowskich Unii Europejskiej, a dodatkowo w krajach, które należą do EFTA (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu). Lista krajów znajduje się na dole tego wpisu. Tutaj.
Gdzie mogę wyrobić kartę* EKUZ?
Wniosek znajdziesz na stronach NFZ (nie załączam, gdyż niemalże corocznie wzory się zmieniają). Musisz tam podać m.in. takie dane: Imię i nazwisko, PESEL, miejsce zamieszkania, data urodzenia. Jak już go wypełnisz, to możesz go:
- dostarczyć osobiście w oddziale bądź delegaturze NFZ (najszybszy sposób – kartę dostaniesz „od ręki”)
- złożyć wniosek w Elektronicznej Skrzynce Podawczej, czyli ePUAP
- podesłać mailem do wojewódzkiego oddziału NFZ
- wysłać pocztą do oddziału bądź delegatury.
Warto tutaj zaznaczyć, że w szczytowych momentach sezonu (czerwiec-sierpień), tak szybko nie załatwimy sprawy karty osobiście, gdyż są duże kolejki w oddziałach. W pozostałych przypadkach kartę odbierzesz osobiście w oddziale bądź dostaniesz ją pocztą – na wniosku trzeba zaznaczyć odpowiednie pole. Możesz także upoważnić kogoś do odbioru.
Jaki jest termin ważności karty?
5 lat – karta wydana dla:
- osób pobierających świadczenia emerytalne;
- osób zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny w wieku poniżej 18 roku życia) (okres ważności karty kończy się z dniem ukończenia przez te osoby 18 rok życia);
- osób nieubezpieczonych, które nie ukończyły 18 roku życia i posiadają polskie obywatelstwo (okres ważności karty nie może być dłuższy niż data ukończenia przez te osoby 18 rok życia);
- Dzieci / uczniów, posiadających własny tytuł do ubezpieczenia w wieku poniżej 18 roku życia) (okres ważności karty nie może być dłuższy niż data ukończenia przez te osoby 18 rok życia);
- osób pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne
36 miesięcy – karta wydana dla osób ubezpieczonych, które są:
- zatrudnione
- prowadzą pozarolniczą i rolniczą działalność gospodarczą;
- pobierają zasiłek / świadczenie przedemerytalne;
18 miesięcy – karta wydana dla osób ubezpieczonych, które:
- pobierają rentę;
- są zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny w wieku powyżej 18 roku życia
- są studentami zgłoszeni do ubezpieczenia zdrowotnego przez uczelnię;
- są dziećmi / uczniami, posiadającymi własny tytuł do ubezpieczenia w wieku powyżej 18 roku życia)
6 miesięcy – karta wydana dla osób uprawnionych na podstawie przepisów krajowych, tj.:
- nieubezpieczonych kobiet posiadających obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium RP w okresie ciąży i porodu;
- nieubezpieczonych osób, które nie ukończyły 18 roku życia i posiadają miejsce zamieszkania na terytorium RP, które uzyskały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy (okres ważności karty nie może być dłuższy niż data ukończenia przez te osoby 18 roku życia).
2 miesiące- karta wydana dla osób:
- bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędzie Pracy,
- niewymienionych wcześniej osób ubezpieczonych.
W innych przypadkach:
- 90 dni – karta wydana dla osób, które spełniają kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej i otrzymały decyzję np. wójta, burmistrza (uprawnione na podstawie art. 54 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych).
- 42 dni – karta wydana dla kobiet w okresie połogu, posiadających obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Korzystanie z pomocy medycznej za granicą
Przede wszystkim musimy ustalić, czy świadczenie, którego potrzebujemy, znajduje się na liście tych, które są finansowane przez nasz NFZ – link. Następnie musimy znaleźć placówkę, która jest placówką publiczną. Przy rejestracji, a także – dla pewności – u lekarza koniecznie musimy okazać naszą kartę EKUZ.
Jak jest w rzeczywistości?
Nie jest dobrze. Dużo miejscowości w Europie, szczególnie tych, które są oblegane przez turystów (a już na pewno wyspy), nie posiadają publicznych placówek w odpowiedniej ilości, a niekiedy wcale. Są za to placówki (praktyki) prywatne, gdzie za wizytę i pomoc musimy zapłacić często niemałe pieniądze. Dlatego zawsze przed podróżą istotne jest, aby dokładnie zapoznać się z warunkami w danym miejscu. Najlepiej szukać w sieci – informacje wtedy są w miarę aktualne. Jak sam NFZ doradza na swoich stronach:
„Zaleca się wykupienie dodatkowego, prywatnego ubezpieczenia obejmującego koszty opieki zdrowotnej, do której finansowania NFZ nie jest uprawniony, w tym przede wszystkim, tzw. koszty współpłacenia pacjenta, o których mowa poniżej”.
Cóż można więcej napisać…
Mimo wielu wad tego systemu, a także faktu, że nasz NFZ nie gwarantuje nam pokrycia prywatnego leczenia za granicą (nawet jeśli nie było dostępu do publicznej opieki) warto mieć wyrobioną taką kartę. To nic nie kosztuje (może poza straconym czasem i ewentualnymi nerwami w kolejkach), a może uratować zdrowie, a nawet życie. Lepiej dmuchać na zimne i być zabezpieczonym na kilka sposobów – o ubezpieczeniu prywatnym napiszę niebawem.
Najważniejsze informacje o EKUZ:
– jeśli jedziemy rodziną czy w parze – musimy pamiętać, że każda osoba powinna mieć swoją kartę;
– NFZ nie zapłaci za nasz transport medyczny do Polski w przypadku takiej potrzeby. Za to musimy zapłacić sami;
– większości kurortów możemy trafić głównie na lekarzy przyjmujących prywatnie. Zazwyczaj nie honorują oni EKUZ;
– wyrobienie EKUZ nic nie kosztuje;
– pilnuj swojej karty i trzymaj ją zawsze przy sobie;
– EKUZ powinna być jedynie planem awaryjnym/dodatkowym. Planem A natomiast, powinno być ubezpieczenie prywatne;
– karta EKUZ nie jest obowiązkowa. To Twój wybór. Świadomy.
Lista krajów objętych EKUZ: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy.
Jeśli uważasz, że wpis jest przydatny – proszę, udostępnij go, tak aby innym łatwiej było tu trafić. Zmotywuje mnie to do dalszego pisania!
* Wiem – błąd w stylu „numer NIP”, ale niestety tak się przyjęło i napisałem to specjalnie, aby pomóc osobom w znalezieniu tych rad ????